Hoewel het bij lange na niet de grootste bijdragers zijn aan de uitstoot van stikstof, zorg de coronacrisis voor een duidelijke vermindering van de uitstoot door het auto- en luchtverkeer. Dit betekent echter niet dat die verminderde uitstoot ingezet kan worden als compensatie voor andere economische activiteiten die stikstofuitstoot veroorzaken. Dat geldt in het bijzonder voor de bouw.
Versoepeling stikstofregels
Jan Fokkema, directeur van Neprom, branchevereniging van projectontwikkelaars, ziet een tijdelijke versoepeling van de stikstofregels er niet van komen. 'Ik zou dat ook fijn vinden, maar schat die kans niet zo hoog in.' Die inschatting wordt bevestigd door een woordvoerder van het ministerie van Landbouw. 'Over het algemeen geldt dat het (de stikstofvermindering - RP) structureel en aangetoond moet zijn als je ruimte (na afslag) van natuur wilt benutten.'
Structurele maatregelen
Fokkema: 'Er moeten echt structurele maatregelen komen. Ik begreep dat er een akkoord was, maar heb daar verder geen details van gezien.' De woordvoerder van het ministerie ontkent desgevraagd dat er een akkoord is. De berichtgeving hierover in NRC Handelsblad klopt volgens hem niet.
Stikstofregistratiesysteem
Wel is sinds vandaag het stikstofregistratiesysteem geopend op grond waarvan weer vergunningen kunnen worden aangevraagd. Daarbij geldt als voorwaarde dat er eerst stikstofruimte wordt gecreëerd door maatregelen die de stikstofneerslag verminderen. De door maatregelen beschikbaar gekomen ruimte kan voor maximaal 70 procent worden besteed aan economische ontwikkelingen. De overige 30 procent komt ten goede aan de natuur.
Volgorde van binnenkomst
Als uitgangspunt bij de vergunningverlening voor woningbouw geldt dat vergunningaanvragen op volgorde van binnenkomst in behandeling worden genomen. ‘Wie het eerst komt, het eerst maalt’ dus. Hierop is één uitzondering gemaakt. Om snel veel woningen te kunnen bouwen, wordt gedurende de eerste zes weken alleen ruimte voor woondealprojecten (vanaf de eerste week) of grote woningbouwprojecten (100 woningen of meer, vanaf de derde week) gereserveerd.
Verlaging maximumsnelheid
De verlaging overdag van de maximumsnelheid op autosnelwegen naar 100 km/uur is de eerste maatregel die stikstofruimte gaat opleveren. Deze maatregel levert overigens niet op alle plekken evenveel ruimte op. In een provincie als Zuid-Holland geldt voor een groot deel al een maximumsnelheid van 100 km per uur. Op deze plekken zijn volgens de betrokken ministeries aanvullende maatregelen nodig.
Meerdere routes
Er zijn voor woningbouw twee mogelijkheden om op basis van het stikstofregistratiesysteem aan een natuurvergunning te komen. De eerste route loopt direct via de provincie. Een tweede route loopt via de gemeente. In dat geval maakt de aanvraag voor de natuurvergunning deel uit van de aanvraag voor de omgevingsvergunning. Daarnaast zijn er nog twee andere opties om aan de benodigde stikstofruimte te komen. Als er geen significante impact is op Natura200o gebieden en dit kan via een zogeheten ecologische toets worden aangetoond, is er geen natuurvergunning nodig. Ook bij het ontbreken van alternatieven en een dwingende reden van openbaar belang kan een vergunning worden verstrekt. In dat laatste geval moet de natuurschade dan wel worden gecompenseerd.
Pleidooi ABN Amro
ABN Amro waarschuwde onlangs al dat de regelgeving omtrent stikstof een spoedig economisch herstel na het doven van het coronavirus in de weg kan staan. De bank pleit voor noodmaatregelen die de stikstofbeperkingen even buiten spel zetten.
