Volgens Barentsz-architect en medeoprichter Derk-Jan is de bouwwereld vaak onnodig complex. ‘Natuurlijk hebben alle partijen hun rol, daar wil ik niets aan afdoen. Maar het traditionele bouwproces is wel erg ingewikkeld. Tussen schetsontwerp en sleuteloverdracht zitten veel schakels, fasen en stappen. Wij zijn echt terug naar de tekentafel gegaan om te kijken of dat niet eenvoudiger kon.’
De Barentsz-methode
De traditionele manier van bouwen is lineair georganiseerd: eerst de ontwikkelaar of corporatie, dan de architect, vervolgens de aannemer, dan de installateur en de afbouw. In die volgorde worden besluiten genomen, tekeningen gemaakt en kosten berekend. ‘Maar het betekent ook dat verschillende partijen meerdere keren door dezelfde hoepel moeten springen’, aldus mede-oprichter Bonne Datema. ‘Zoals bij kostencalculaties: eerst op basis van een voorlopig ontwerp, dan opnieuw na technische uitwerking, en dan weer als de aannemer eraan te pas komt.’ Derk-Jan: ‘Dankzij onze hoge mate van standaardisatie, samenwerking met vaste partners en een hoge mate van prefabricage, weten wij direct vrij precies wat een ontwerp gaat kosten.’
De grootste toegevoegde waarde is dat we zo vroeg duidelijkheid kunnen geven”
Die andere aanpak levert veel op: snellere doorlooptijden, minder faalkosten, betere afstemming en meer regie. Datema: ‘Maar de grootste toegevoegde waarde is dat we zo vroeg duidelijkheid kunnen geven, en daarmee dus ook eerder commitment krijgen en door kunnen.’ Casper Hellebrekers, verantwoordelijk voor marketing, vult aan: ‘Wat wij schetsen en daarna begroten blijkt vrijwel altijd te kloppen. Een half jaar later zijn de kosten exact hetzelfde.’
Barentsz voor projectontwikkelaars
Projectontwikkeling is vooruitdenken in onzekerheid. Datema: ‘Hoe langer een project duurt, hoe groter de risico’s. Onze methode geeft ontwikkelaars de ruimte om sneller beslissingen te nemen, risico’s te beperken en projecten soepeler te realiseren. Ook bij maatwerk of complexe locaties. En met een eigen fabriek en een eigen engineeringsteam hebben we maximale controle over kwaliteit, doorlooptijd en kosten.’
Derk-Jan ziet nog een praktisch voordeel voor projectontwikkelaars die kiezen voor Barentsz. ‘Wij zijn natuurlijk groot geworden in de particuliere markt. We dealen dus dagelijks met particuliere opdrachtgevers. Kopersbegeleiding doen we al jaren en we verzorgen het nu ook vaak bij projectmatige bouw. Dat vinden zakelijke opdrachtgevers een groot voordeel.’ Die focus op de eindgebruiker is voor Barentsz heel vanzelfsprekend. Datema: ‘Uiteindelijk draait het om de mensen die straks gaan wonen in wat wij, met elkaar, vandaag ontwikkelen.’
Snel duidelijkheid
‘Ook corporaties denken vaak in klassieke structuren. Wij passen daar niet in, tenzij je ons ziet als architect en bouwer in één’, zegt Derk-Jan. Die rolverdeling werkt volgens hem het best als de samenwerking al start bij het opstellen van het beeldkwaliteitsplan of het omgevingsplan. ‘Als je ons pas belt als het DO (definitief ontwerp) er al ligt, is het eigenlijk te laat’, vult architect Jochem van der Spek aan.
Bij sociale woningbouw staan duurzaamheid en betaalbaarheid soms op gespannen voet. Barentsz levert beide. Van der Spek: ‘We halen op MPG-scores nu al onder de 0,5 euro per kuub, zonder optimalisatie. En dat met een prefab-bouwsysteem dat schaalbaar is voor sociale woningbouw én ruimte laat voor lokale inpassing en identiteit. Ook voor gestapelde en geschakelde bouw kunnen we de kosten goed inschatten.’
Voor aannemers
‘Voor aannemers die in hout willen bouwen is Barentsz een goede match’, aldus Datema. ‘We leveren een compleet bouwpakket, dat je in feite alleen nog maar hoeft te assembleren op de bouwlocatie.’ Hellebrekers vergelijkt het met IKEA. ‘Dat klopt natuurlijk niet helemaal, maar mensen begrijpen wel direct wat we bedoelen. We leveren de muur-, vloer- en dakpanelen kant en klaar aan, zelfs helemaal voorbereid voor de installatie. Met handleidingen en instructievideo's. In Schoorl draaien we daar nu een pilot mee.’
Datema: ‘Dat geeft aannemers de vrijheid om hun rol zelf te kiezen: enkel afbouw, of juist volledige realisatie. Meerwerk wordt tot een minimum beperkt, je bent minder afhankelijk van schaarse vakmensen en hebt een veel kortere bouwtijd op locatie.’
Voor architecten
Architecten zoeken naar manieren om hun duurzame ontwerpambities in hout ook technisch en financieel haalbaar te maken. Barentsz denkt daarin graag mee. ‘Architecten benaderen ons vooral vanwege onze kennis en expertise’, ziet Derk-Jan. ‘Ze vragen naar zaken als wanddiktes, vloerdiktes, maatvoering, isolatie,duurzaamheidsprestaties en installatieconcepten. Zij doen het ontwerp, het overleg met de opdrachtgever en de vergunningaanvraag. En als er behoefte is, kunnen wij het stokje overnemen bij het technisch uitwerken en de realisatie. Maar dat hoeft dus niet hoor.’
Vier routes, één bestemming
‘Elke partij heeft zijn eigen route, maar het einddoel is hetzelfde: goede, duurzame en comfortabele woningen realiseren’, zegt Datema. ‘Vanuit het Barentsz-proces kunnen we verschillende doelgroepen bedienen. De ontwikkelaar en woningcorporatie in het begin, de aannemer en de architect verderop. Bij aannemers gaat het meestal niet om het eerste deel van het proces, maar om de prefabricage en montage van elementen. En voor de architect is het waarschijnlijk ook niet de hele business case. Maar één ding is zeker: wie vroeg instapt, haalt er het meeste uit.’ Van der Spek knikt. ‘Dat geldt ook voor het aspect duurzaamheid. Hoe eerder duurzaamheid een rol speelt in de keuzes die we maken, hoe groter de impact. Geen vinkje aan het eind, maar het vertrekpunt. Omdat we niet alleen bouwen voor nu, maar ook voor de toekomst.’
Dit artikel is gesponsord door Barentsz.
