- Door de Omgevingswet die op 1 juli 2022 zal intreden, zullen gemeenten meer moeten toezien op een veilig en gezond leefklimaat voor haar bewoners. Voor de hand ligt dat hiervoor meer luchtkwaliteit- en geluidssensoren geplaatst gaan worden in de openbare ruimte.
- De veiling van het 3,5 GHz frequentiespectrum vindt plaats in 2022. Dit band gaat gebruikt worden door telecom operators voor het uitrollen van het snelle 5G netwerk, dat veel toepassingen mogelijk gaat maken. Echter, dit moet een fijnmazig netwerk worden van lokale micro-zendmasten met een relatief kort bereik. Tevens hebben de winnaars van de veiling de verplichting van Economische Zaken om een landelijk dekkend netwerk uit te rollen. Dit betekent wederom dat er extra objecten in de openbare ruimte van steden en dorpen dienen te komen, 5G small cells.
1,7 miljoen laadpunten
Eind 2019 deed de Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL) daar nog een schepje bovenop: In 2030 zijn er 1,7 miljoen laadpunten voor elektrische auto’s nodig, wordt er voorspeld. PwC voorspelt in ‘De haalbaarheid van 28 miljard elektrische autokilometers in 2030’ ook dat de komende 9 jaar gemiddeld 644 laadpunten per dag geplaatst moeten worden om de 1,9 miljoen elektrische auto’s in 2030 te kunnen voorzien van stroom.
Naast het feit dat de huidige uitrol van laadpalen (45 per dag) veel lager is, maken al deze extra laadpalen de problematiek van de openbare ruimte nog groter. Helemaal als je meeneemt dat er vaak nog een extra verkeersbord op een paal naast geplaatst wordt die aangeeft dat de parkeervakken enkel bedoeld zijn voor elektrische auto’s.
Function sharing
De markt is zich al langer bewust van een mogelijke oplossing van deze problemen. De oplossing valt te vinden in het combineren van functies in publieke objecten: function sharing. Op diverse plekken wordt hier al mee geëxperimenteerd.
Waarom zou je een laadpaal vlak naast een lantaarnpaal zetten en daar naast nog een los verkeersbord plaatsen, als dit ook allemaal in diezelfde lantaarnpaal geïntegreerd kan worden? Daarbij kan er hoger in de mast eventueel ook nog een luchtkwaliteitssensor of 5G/wifi small cell geplaatst worden. Dit is een win-winsituatie voor alle partijen. Doordat meerdere functies in één object ontsloten worden:
- dalen de marginale kosten per functie ten opzichte van wanneer een nieuw object voor elke functie geplaatst zou worden.
- daalt het beslag op de openbare ruimte aanzienlijk.
- blijft het uniforme straatbeeld gehandhaafd.
Diverse marktpartijen hebben deze oplossing al omarmd en zijn met hun eigen producten gekomen, waaronder Nedal, VDL, Signify Bright Sites en Schreder. De techniek is bewezen en klaar voor grootschalige uitrol. De regie op de openbare ruimte ligt echter bij de gemeente, alsook het eigendom van de lantaarnpalen.
Ook de interesse van gemeenten is er. Er zijn al meerdere pilots en field labs, maar het ontbreekt vaak nog aan financiële middelen om het areaal aan lantaarnpalen überhaupt tijdig te vervangen, laat staan om deze innovaties te financieren. En dat terwijl de gemiddelde kosten per laadpunt 30-50% lager ligt door de combinatie van functionaliteiten.
Kosten verdelen
Vandaar, zo bleek ook uit een onderzoek (TNO, Smart Public Nodes, 2018) uitgevoerd door het TNO met diverse marktpartijen, is er behoefte aan een model waarin de kosten worden verdeeld over de verschillende diensten. Een nauwe publiek-private samenwerking is noodzakelijk om dit mogelijk te maken.
Met deze aanbevelingen is het Smart City Nederland initiatief ontwikkeld. In dit model, toepasbaar voor alle 355 gemeenten, blijven het eigendom en de regie van de objecten in de openbare ruimte van de gemeente, terwijl Smart City Nederland in samenwerking met de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) de vervangingen financiert. Door de lantaarnpaallocaties te verhuren aan marktpartijen zoals CPO’s (Charge Point Operators), kan de gemeente ook nog eens meeprofiteren van de opbrengsten van deze diensten. Door de lantaarnpaalmastlocaties te verhuren houdt de gemeente grip op de openbare ruimte.
Dit artikel is gesponsord door Primevest Capital Partners.
