'Rijk moet gemeenten opzijzetten bij woningbouw'

'Rijk moet gemeenten opzijzetten bij woningbouw'

Door alle wet- en regelgeving en wensenlijstjes van gemeenten komen er nauwelijks nog woningbouwprojecten tot stand. Niet lagere overheden maar het Rijk moet het primaat bij woningbouw krijgen.

Dat betoogt Vastgoed Belang, de belangenvereniging van particuliere vastgoedbeleggers, in reactie op de kritiek dat beleggers woningen voor starters zouden wegkapen. ‘Maar al te graag wordt de particuliere woningbelegger als bliksemafleider gebruikt om de aandacht af te leiden van het echte probleem. Slechts een op de drie woningen in Amsterdam is een koopwoning tegen landelijk bijna twee op de drie. Decennialang falend woningbouwbeleid in de gemeente Amsterdam is een van de belangrijkste oorzaken van de huidige extreme oververhitting op de Amsterdamse woningmarkt.’

De oververhitting op de woningmarkt kan volgens de vereniging geen verrassing zijn. ‘De bevolking in Nederland is sinds de jaren 70 met meer dan 30 procent gegroeid. Het aantal huishoudens is sinds 1970 bijna verdubbeld. Daarnaast neemt het aantal mensen dat in een woning woont steeds verder af. Al geruime tijd is er sprake van een trek naar het westen en dan voornamelijk naar de grote steden, met name Amsterdam.’

Beleggers willen graag woningen bouwen, stelt Vastgoed Belang, maar regelgeving maakt dat schier onmogelijk. ‘Tussen het initiatief om iets gaan bouwen en de uiteindelijke realisatie zit gemiddeld 7 jaar. Daarnaast is veel van de regelgeving gedecentraliseerd. Dit leidt voor ondernemers tot veel vertraging, omdat zij in elke stad waar ze willen bouwen eerst moeten uitzoeken welke regels er gelden. Heb je als ondernemer dan uiteindelijk een vergunning dan kan het zomaar gebeuren dat de gemeenteraad nog aanvullende eisen stelt. Waardoor de bouw uitgesteld moet worden of soms zelfs helemaal niet doorgaat.’

Omdat gemeente weinig eigen inkomstenbronnen hebben, worden de grondprijzen vaak gebruikt om extra inkomsten te genereren, constateert de vereniging verder. ‘Door de hoge grondprijzen en het veelal in uitgifte geven van gronden in erfpacht worden nieuwe ontwikkelingen verder bemoeilijkt.’ De regie van de woningmarkt moet daarom bij de Rijksoverheid komen, meent Vastgoed Belang. Ontwikkelaars pleiten daar al jaren voor. Daarnaast moet de crisis- en herstelwet zo snel mogelijk ingevoerd worden.

‘Lagere overheden moeten urgentie gaan voelen en begrijpen. Het steeds maar meer vragen bij nieuwe ontwikkelingen leidt ertoe dat er niet of nauwelijks nog ontwikkeld wordt. Beleggers in vastgoed hebben vele projecten in de pijplijn die als gevolg van stroperige regelgeving en wispelturige gemeentebesturen momenteel niet ontwikkeld kunnen worden.’

Het Rijk moet beleggers de ruimte geven om te ondernemen, concludeert Vastgoed Belang. ‘Zet woningcorporaties in voor woningen in het sociale segment. Stop met elk project te voorzien van een wensenlijstje. Vraag aan een ondernemer wat er nodig en mogelijk is en spreek uit wat er wenselijk is, maar dwing niet een ondernemer om een taak op zich te nemen die niet bij hem hoort. Ga met beleggers om tafel. Er zit genoeg in de pijplijn. Beleggers zijn niet het probleem in deze woningmarkt, zij zijn een deel van de oplossing.’

Martijn van Leeuwen

Martijn van Leeuwen

Martijn van Leeuwen werkte sinds maart 2006 als redacteur voor Vastgoedmarkt. Martijn is all-round specialist, met een bijzondere affiniteit met de woning- en winkelmarkt. Sinds december 2018 werkt hij zelfstandig als freelance journalist.