Dat schrijft Bouwinvest in het rapport Trends en ontwikkelingen op het gebied van Nederlands vastgoed 2019-2021. Op de sterkste locaties in Nederland is er een duidelijk tekort aan hoogwaardige kantoorruimte. De leegstand in Amsterdam-Centrum, Amsterdam-Zuidas en Utrecht-Centrum/Station is zeer laag en ligt (ruim) onder de gezonde frictieleegstand van 5 tot 7 procent. Makelaars geven aan dat de kantorenmarkt hierdoor zelfs kansen misloopt.
Het bijna afketsen van de verhuizing van EMA (European Medicines Agency) naar Amsterdam is hiervan een goede illustratie. Daarmee liggen op deze sterke locaties kansen voor nieuwbouw. Op de meer perifere locaties en in kleinere gemeenten (niet nabij CBD) is ombouw van kantoren naar appartementen nog steeds een doorgaand proces.
Vanwege de druk op de beste locaties in de grote steden, kiezen kantoorhuurders vaker voor alternatieve locaties in en rondom de grote steden. De druk op de betere locaties in de grote steden maakt dat hier de leegstand sterk is teruggelopen, de incentives voor huurders beperkt zijn en de huren zijn gestegen. Daarom zien we steeds vaker dat huurders kiezen voor alternatieve locaties in of buiten de grote steden.
Voor Amsterdam bijvoorbeeld geldt dat ook in de alternatieve locaties als Zuidoost en Sloterdijk, maar ook in Noord en Oost de leegstand verder terugloopt. Ook in Hoofddorp en Amstelveen neemt de leegstand de laatste jaren versneld af. Deze omliggende kernen profiteren van de nabijheid van Amsterdam en van een relatief gunstige prijsstelling.
De vraag naar flexconcepten neemt toe. ‘Serviced offices’ en ‘co-working spaces’ groeien naar verwachting flink op jaarbasis. Steeds meer bedrijven kiezen voor meer flexibiliteit in hun huurcontracten. Het aandeel van deze zogenaamde flexconcepten, ook wel ‘serviced offices’ en ‘co-working spaces’ genoemd, groeit flink op jaarbasis. Voor de komende periode wordt een jaarlijkse groei van het marktaandeel van 20-30 procent verwacht. Dit percentage is relatief hoog: flexconcepten beslaan nu nog slechts 2 tot 3 procent van de totale verhuurmarkt.
Met die beoogde groei bestaat de kantorenmarkt over vijf jaar voor zo’n 5 tot 10 procent uit ‘serviced offices’ en ‘co-working spaces’. In grote steden zal dat aandeel beduidend hoger zijn. Kantoorgebruikers huren bij voorkeur partijen in die deze flexibiliteit - plus aanvullende diensten - kunnen faciliteren. Ook kantoorbeleggers laten de verhuur en het pakket van aanvullende diensten soms over aan intermediairs. Hiermee verschuift de verhouding tussen eigenaar, verhuurder en huurder, aldus de vermogensbeheerder.
