Wilt u dit interview liever bekijken? Dat kan hier!
Aanmelden voor het congres van Vastgoedmarkt 'Transformatie in de slimme stad' op 16 september 2020 kan hier!
Op het privéleven van Heimen Visser heeft de corona-crisis niet zo heel veel invloed gehad. ‘Ik was al erg gewend om van huis uit te werken’, vertelt de fundmanager Communicatie-infrastructuur en Smart Cities bij Primevest Capital Partners. ‘Ik heb voorheen bij een telecombedrijf gewerkt, KPN, en daar werd Het Nieuwe Werken tien jaar geleden al ingevoerd. Om vierkante meters kantoorruimte te besparen werden medewerkers gestimuleerd om zoveel mogelijk thuis te werken. Bij Primevest heb ik dat voortgezet. We zijn daar, ook qua infrastructuur, goed op ingericht.’ Het interview zelf vindt uiteraard ook via een Teams-verbinding plaats.
Dat Vissers drie kinderen, in leeftijd variërend van 8 tot 13 jaar, in het voorjaar niet naar school konden, was een ander verhaal. ‘Omdat mijn vrouw in het ziekenhuis werkt, kwam het begeleiden van hun schoolwerk vooral op mij neer. De kinderen werkten op hun eigen kamer. Dat ging de ene dag goed, en de andere dag wat minder’, lacht hij. Nu ze weer naar school gaan, is het bij Visser thuis weer als vanouds.
Impact van corona bij gemeente: geen eigen laptop
De impact van de coronacrisis op de business van Primevest, die uiteenloopt van vastgoed en parkeergarages tot telecommunicatie-infrastructuur, is heel verschillend. ‘De uitrol van glasvezelverbindingen is door de crisis sterk gestimuleerd. Iedereen ziet het belang van goede verbindingen. In Nederland hebben meer dan vijf miljoen huishoudens nog geen glasvezel. In Duitsland, waar we ook investeren, is dat aantal nog veel hoger’, vertelt hij. ‘Parkeergarages zijn een heel ander verhaal. Als winkels in binnensteden dicht gaan en er veel minder bezoekers komen, staan die garages voor de helft leeg. Daar kregen we meteen discussies met onze huurders. Gelukkig begint ook daar de situatie weer te normaliseren.’
Visser ziet wel enorme verschillen tussen de particuliere en de publieke sector. ‘Met de projectmanager van een van de gemeenten waar we mee werken, had ik twee weken helemaal geen contact. Wat bleek? Ze moest thuis werken, maar had geen eigen laptop! Ict-afdelingen van gemeenten hebben overuren gedraaid om iedereen thuis te kunnen laten werken.’
Glasvezelnet
Anderhalf jaar geleden is Primevest, samen met T-Mobile en Volker Wessels begonnen met het uitrollen van een glasvezelnet in Den Haag. ‘Voor de zomer hebben we aangekondigd daar ook in Eindhoven mee te beginnen, waar we meer dan dertigduizend woningen gaan aansluiten. Een dezer dagen gaat de schop er de grond in. Met veel andere gemeenten zijn we in gesprek’, aldus Visser.
‘De andere helft van mijn werk betreft een propositie die we twee jaar geleden samen met de Bank Nederlandse Gemeenten hebben gelanceerd, namelijk het helpen van gemeenten bij hun streven naar verduurzaming’, vertelt Visser. ‘Het gaat niet alleen om verduurzaming van de openbare verlichting, maar ook om de verslimming van de lantaarnpalen. Zo’n 15% van de gemeenten heeft al duurzame, dynamische verlichting, led-verlichting die dimt als het rustig is en oplicht als er iets gebeurt. Gemeenten kunnen er 50 tot 60% van de verlichtingskosten mee besparen. Daarnaast kun je, nu 5G eraan komt, het internet-of-things en een nieuwe Omgevingswet, lantaarnpalen gebruiken om de stad te verslimmen.
Ín, óp of ónder lantaarnpalen die ietsje, maar nauwelijks zichtbaar, breder zijn dan de traditionele kun je heel veel technologie kwijt, zodat je de bestaande gebouwen in de stad niet hoeft vol te hangen met apparatuur. Die lantaarnpalen kunnen bij uitstek het grid vormen voor smart-city-toepassingen.’
Smart grid
Een consortium rondom Primevest heeft vorig jaar een contract gesloten met Renkum, bij Arnhem, om in zes dorpskernen zo’n smart grid aan te leggen. ‘Denk aan het integreren van lantaarnpalen en laadpalen voor elektrische auto’s, of aan sensoren die de doorstroming van het verkeer koppelen aan de verkeerslichten. Zulke dingen gebeuren nu al bij gebouwen als de Johan Cruijff Arena in Amsterdam, maar de uitdaging zit hem erin dat ook in de publieke ruimte te doen. Want daar is veel discussie over. Willen we dat allemaal? Dat zie je bijvoorbeeld aan het rumoer rond 5G.’
Visser is vrij stellig als wordt gevraagd of investeerders risico lopen als de onrust rond 5G de ingebruikname van het netwerk belemmert. ‘Dat is maar de vraag. Economische Zaken heeft afgelopen zomer drie 5G-frekwenties geveild en de mobiele operators daarbij verplicht een landelijk netwerk uit te rollen. Het zou raar zijn als gemeenten de aanleg daarvan verbieden uit angst voor de maatschappelijk onrust. Gemeenten moeten zich bovendien realiseren dat ze er zelf baat bij hebben. Als ze toch bezig zijn met het verduurzamen van hun lantaarnpalen, waarom niet verhuren aan derden en meeprofiteren van de meeropbrengsten? Diensten Stadsontwikkeling zien hier doorgaans eerder de voordelen van dan diensten Stadsbeheer, voor wie die nieuwe extra functies spannend zijn.’
Slimme stoplichten
Op de vraag wanneer er nu eindelijk iets gedaan wordt aan de afstemming van stoplichten, zodat je niet midden in de nacht in je eentje hoeft te wachten voor een kruispunt, antwoordt Visser dat steden als Rotterdam en Enschede er al mee bezig zijn. ‘Maar wat nog belangrijker is, is dat nog veel meer gemeenten aandacht hebben voor zwaar verkeer. Het is natuurlijk allesbehalve duurzaam dat vrachtwagens moeten stoppen voor een rood licht en daarna weer moeten optrekken. Dat kost heel veel energie. Vrachtwagens worden in die steden uitgerust met transponders die communiceren met verkeerslichten, zodat ze in een makkelijke flow kunnen doorrijden. Er gebeurt al heel veel op dat vlak.’
De snelle ontwikkelingen van Smart Cities zullen hun invloed hebben op de waarde van vastgoed. Daar is ook Visser van overtuigd. ‘De nieuwe Omgevingswet, die hopelijk volgend jaar van kracht wordt, verplicht gemeenten om zaken als fijnstof, temperatuur en verkeersdrukte te meten. Dat maakt ook inzichtelijk welke gebieden echt aantrekkelijk zijn voor huurders. In Rotterdam is onlangs de Druktemelder gelanceerd, die burgers vertelt of het druk is in het park of dat ze met mondmaskers op door het publiek moeten laveren. Zulke toepassingen zijn niet alleen handig voor burgers, maar ook voor bedrijven. Privacy is daar natuurlijk een belangrijk punt bij, maar die kant gaat het op.’
Aan het einde van het interview vertelt Visser dat Primevest samen met andere partners, onder wie Vastgoedmarkt een congres over het onderwerp organiseert. Dat zal op 16 september plaatsvinden in de Jaarbeurs in Utrecht. ‘Fysieke plaatsen daar zijn niet meer te reserveren’, zegt Visser, ‘maar het congres wordt direct digitaal uitgezonden. Het congres is niet alleen interessant voor bestuurders en ambtenaren die bij dit soort ontwikkelingen betrokken zijn, maar ook voor de particuliere sector, voor mensen die willen weten welke kant het op gaat.’
Met medewerking van René Bogaarts.
(
