Dina-Perla Portnaar is één van de vele eigenaars van een bed and breakfast die momenteel worden getroffen door de coronacrisis. Er komen momenteel geen gasten naar de accommodatie, die ze daarvoor heeft ingericht in haar woning in de Amsterdamse Van Baerlestraat. Toch kan ze vooralsnog geen gebruik van de Beleidsregel tegemoetkoming ondernemers getroffen sectoren COVID-19 (TOGS) en waarbij ondernemers een eenmalige tegemoetkoming van 4.000 euro krijgen voor doorlopende bedrijfskosten.
Van podiumkunst tot denksport
Portnaar valt namelijk niet onder de lijst met SBI-codes (Standaard Bedrijfsindeling) die de Kamer van Koophandel hanteert en die de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) gebruikt om te bepalen of je als ondernemer in aanmerking komt voor TOGS. Op de lijst die een bonte verzameling van sectoren omvat -van beoefening van podiumkunst tot aan denksport- staat weliswaar ook de code 55.10.2: Hotels (geen hotel-restaurants), pensions en conferentieoorden, maar om in aanmerking te komen voor de steun moet dat dan bij de inschrijving in het KvK-register ook echt je hoofdactiviteit zijn.
Buiten de boot
In het geval van Portnaar is dat niet zo omdat dat ze buiten haar B&B ook nog actief is in PR en journalistiek. 'Nu heb ik alle activiteiten onder één BTW-nummer, niet wetende dat RVO een hiërarchie en categorisatie hanteert. Volgens RVO is mijn hoofdmodus consultancy. Die code valt niet in de lijst voor de extra steun van 4000 euro. Ik kan je zeggen dat ik in de afgelopen jaren de B&B, als hoofdmodus had, inclusief het aantal werkuren dat daaraan gekoppeld was. Nu val ik om deze onzin buiten de boot en met mij, vele anderen.'
Aard en regelgeving
In veel gevallen staat volgens haar de aard van en de regelgeving voor bed and breakfasts ook in de weg dat uitbaters er hun hoofdactiviteit van maken. 'Dan spreken we bijvoorbeeld we over de maximaal 40 procent of 61 vierkante meter van de woning die je beschikbaar mag stellen. Dit terwijl het hele concept en de enige reden voor gasten om te boeken, is dat je in een authentiek shared home hotel terecht komt en niet op een paar vierkante meter bij een kamerverhuurbedrijf terecht komt, alsof je opslag bij iemand koopt.'
Werk niet aan huis
Ook een ander concrete regel om voor TOGS in aanmerking te komen staat volgens haar haaks op de praktijk van Bed and Breakfast uitbater en de vigerende regelgeving. 'De eigenaar moet in het huis wonen, dit is een regel die door de Nederlandse regering en gemeentes wordt opgelegd. Nu in coronatijden wordt er aangegeven dat je alleen maar steun kunt verwachten als je werk buiten je huis gevestigd is en niet in huis. Aan de ene kant wordt er van B&B's gevraagd dat we ons aan de regels houden en aan de andere kant straft Nederland ons op het moment dat we dat ook daadwerkelijk doen.'
Loonkostencompensatie
Volgens haar dreigt een groot deel van de bed and breakfastsector door het uitblijven van adequate steun ten onder te gaan. Volgens Dirk Beljaarts, voorzitter van Koninklijke Horeca Nederland bevestigt het beeld van Portnaar over de verplichte scheiding tussen wonen en werken. 'Het gaat er om dat de ondernemer een fysieke vestiging heeft buiten de eigen woning', aldus Beljaarts.
Airbnb-achtige constructies
'Als je in de eigen woning een B&B exploiteert kom je niet in aanmerking voor de 4. 000 euro. Uiteraard zijn er dan steunmaatregelen waar je dan wel voor in aanmerking komt, net als de zzp’er.' Hij wijst op de bijzondere bijstand via de gemeente zonder partnertoets of vermogenstoets. Ook zouden uitbaters mét personeel gebruik kunnen maken van de regeling voor loonkostencompensatie. Dat laatste is volgens Portnaar echter weer in tegenspraak met (lokale) regels dat uitbaters geen gebruik mogen maken van vervangers, bijvoorbeeld bij vakantie. Volgens Beljaarts zou het zou kunnen dat de coronacrisis het einde van veel Airbnb-achtige constructies betekent.
Legitieme uitbaters
Gert Jan Bakker, consulent Meldpunt Ongewenst Verhuurgedrag bij Wooninfo.nl en kritisch volger van de bed and breakfast-sector is niet zo somber gestemd over de toekomst van legitieme uitbaters. 'Omdat er nu geen toeristen zijn zullen de meeste B&B's kamers leeg blijven, die bijverdienste valt nu dus weg', aldus Bakker. 'Ik denk niet dat het einde is voor B&B want de mensen blijven toch gewoon in hun woning wonen, en als het toerisme terugkeert kunnen ze zo weer opstarten.'
Illegale hotels
Hij wijst er op dat er ook veel woningen zijn onttrokken aan de voorraad die zogenaamd als B&B worden verhuurd. 'Dan kan je beter spreken over illegale hotels. Daarmee doelt hij niet per se op Airbnb dat, zeker in de hoofdstad, op steeds meer kritiek mag rekenen. 'Probleem is dat alles door elkaar heen loopt, ook op Airbnb: Legale B&B, illegale hotels, woningen die illegaal zijn onttrokken om als hotel te fungeren, maar ook legale hotels, en ook legale B&B's. De verzamelnaam Airbnb zegt verder dus niet zoveel.'
Prima ontwikkeling
De zelfstandige woonruimtes die jarenlang als illegaal hotel werden uitgebaat komen volgens hem nu weer terug op de woningmarkt. 'Een prima ontwikkeling. We zien echter welk dat die woningen dan voor periodes van 3 maanden worden aangeboden, dat is feitelijk shortstay verhuur, in Amsterdam dient de eigenaar dan over een speciale vergunning te beschikken.'
