Dat schrijft De Nederlandsche Bank in het op 8 oktober 2018 gepubliceerde Overzicht Financiële Stabiliteit Najaar 2018. De kwetsbaarheid is ook gelegen in de huidige lage rente. In de zoektocht naar rendabeler investeringen dan vastrentende waarden zijn beleggers geneigd kapitaal te investeren in risicovoller vastgoed(projecten). ‘Omdat kwetsbaarheden zich vaak opbouwen tijdens een hoogconjunctuur, dienen financiële instellingen de komende tijd extra aandacht te besteden aan het monitoren en beheersen van de risico's van commercieel vastgoed’, meent DNB.
Harde Brexit
De ontluikende economische crises in een aantal opkomende landen, zoals in Turkije en Argentinië, illustreren dat een plotselinge verkrapping in de financiële condities één van de belangrijkste risico’s voor de financiële stabiliteit vormt. In de ontwikkelde landen blijven de financiële condities vooralsnog ruim, maar ook hier is een omslag mogelijk. De aanleiding hiervoor kan een sneller dan verwachte verkrapping van het monetaire beleid in de VS zijn, maar ook een verdere escalatie van handelsspanningen of een harde Brexit.
Geen verruiming leencapaciteit
In Nederland ziet de toezichthouder de vastgoedmarkten op volle toeren draaien. ‘Zeker op toplocaties. De huizenprijzen worden opgedreven door het tekortschietende aanbod, de lage rente en de hoge economische groei. Een verruiming van de leencapaciteit ten opzichte van het inkomen zou de oververhitting op de woningmarkt aanwakkeren en is daarom onwenselijk. Om de prijsdruk te verlichten dient het woningaanbod, met name in het middensegment van de huurmarkt, te worden vergroot’, aldus DNB.
Particuliere beleggers
DNB ziet de krapte op de Nederlandse woningmarkt verder toenemen. ‘Dit blijkt onder meer doordat woningen korter te koop staan en vaker boven de vraagprijs verkocht worden. Zo wordt in Amsterdam en Utrecht ongeveer 70 procent van de woningen boven de vraagprijs verkocht. Opvallend is de sterke stijging van het aantal aankopen door particuliere beleggers. In de vier grote steden waren particuliere beleggers goed voor 21 procent van alle woningaankopen in 2017.’
De centrale bank ziet de huidige hausse op de Nederlandse woningmarkt voorlopig aanhouden. Tekenen van een omslag op de huizenmarkt ziet DNB-president Klaas Knot niet. Een positieve ontwikkeling is dat leningen bovendien nauwelijks meer onder water staan. In 2013 was bij ruim 35 procent van de huiseigenaren de waarde van de woning lager dan de hypotheekschuld. In het tweede kwartaal van 2018 was dit percentage gedaald naar krap 6 procent’, becijfert DNB.