Afscheid van twee grote (vastgoed)retailmannen

Afscheid van twee grote (vastgoed)retailmannen
Ruud de Wit

Het is u misschien ontgaan, maar in december 2017 hebben twee belangrijke en indrukwekkende spelers in de internationale retail- en retailvastgoedsector afscheid genomen: de Australiër Sir Frank Lowy en de Spanjaard Amancio Ortega.

Lowy is bekend door het Amerikaanse winkelcentrumfonds Westfield, dat in december verrassend door het Frans-Nederlandse Unibail-Rodamco werd overgenomen. Vlak voor de bekendmaking van deze omvangrijke overname werd de 87-jarige Lowy door de Britse koningin geridderd. Ortega (81) is de oprichter van de retailgigant Inditex en heeft 59 procent van de aandelen van de onderneming in eigendom. Inditex is wereldberoemd door modeketens als Zara, Massimo Duti, Pull & Bear en Stradivarius. Ortega maakte zijn vertrek als bestuurslid van ruim vijftig dochterondernemingen bekend bij de publicatie van de opnieuw prachtige omzetcijfers over het derde kwartaal 2017.

Beide ondernemers staan bekend om hun reserves ten opzichte van de media. Ook zijn er over hen opvallend weinig boeken verschenen. Een geautoriseerde biografie van Lowy verscheen in 2000 met als titel Pushing the limits, twee jaar geleden gevolgd door een herschreven editie, eveneens van de hand van Jill Margo, onder de titel Frank Lowy, a Second Live. De Australiër – die tevens over de Israëlische nationaliteit beschikt - werd geboren in 1930 in het huidige Slowakije, overleefde met zijn moeder het getto in Hongarije, maar verloor zijn vader in Auschwitz. Na de oorlog belandde hij via Israël in Australië, waar hij in 1959 samen met een andere joodse immigrant - John Saunders - zijn eerste zelf ontwikkelde winkelcentrum in Sidney opende. Daarna volgden er snel meer en werd de basis gelegd van de Westfield Development Corporation. Vanaf 1977 ging de ontwikkelende belegger – inmiddels beursgenoteerd – ook in de Verenigde Staten aan de slag.

Het belang van Lowy gaat echter verder. Hij was acht jaar directeur van de Reserve Bank of Australia en van 2003 tot 2013 voorzitter van de Football Federation Australia. Zijn poging om het WK Voetbal voor 2022 naar Australië te halen, mislukte. Daarvoor werd Qatar aangewezen, een Fifa-beslissing die gepaard ging met de nodige fraude. Bijzondere vermelding verdient het gegeven, dat hij al vanaf zijn 21ste gehuwd is met Shirley en dat zijn drie zoons in zijn voetsporen zijn getreden. David houdt zich bezig met de familiebelangen, terwijl Peter en Steven posities hebben binnen Westfield. Steven zit ook in de board van Scentre, het in 2014 van Westfield afgesplitste winkelcentrumfonds in Australië en Nieuw-Zeeland, waarin de familie nog steeds 4 procent belang heeft.

Frank Lowy is een van de rijkste mannen in Australië. De verwachting is dat hij zich nu alleen nog zal bezighouden met zijn filantropische activiteiten.. Die activiteiten hebben onder meer betrekking op het ondersteunen van kanker- en hartonderzoek. Hij heeft ook een eigen politieke denktank, de Lowy Institute for International Policy.

Lowy’s Europese tegenspeler is in menig opzicht Amancio Ortega, op basis van de koerswaarde van zijn retailonderneming Inditex mogelijk de rijkste man ter wereld. Hij geeft nooit interviews en mijdt de publieke schijnwerpers. Er is maar één min of meer betrouwbare biografie over hem verschenen, ‘Así es Amancio Ortega, el hombre que creó Zara’ van de met hem bevriende aristocratische schrijfster Covadonga O’Shea y Artiñano, dat dateert uit 2008. Ortega die woont bij de Galicische hoofdstad La Coruña – de bakermat van Inditex - is van 1936, dus zes jaar jonger dan Lowy.

Het succesverhaal van Ortega, samen met zijn eerste vrouw Rosalía Mera, is ongekend. Het echtpaar startte in 1975 met een kleine winkel die de naam Zara kreeg. Binnen twee decennia had zo’n beetje elke stad in Spanje een Zara-winkel en veroverde hij vervolgens, ook met andere brands als Massimo Duti en Pull & Bears de hele wereld. In 2001 ging Inditex naar de beurs en de koerswaarde is sindsdien verzesvoudigd.

Inditex wordt al van 2011 niet meer door Ortega geleid, maar hij bemoeide zich daarna nog steeds met allerlei zaken. Wat er met zijn fortuin en het familiebelang gebeurt, nu hij zich definitief heeft teruggetrokken, is onzeker. Zijn dochter Sandra Ortega Gaona (49) – die hij kreeg met Rosalía van wie hij in 1987 scheidde en die vorig jaar overleed - is met rond de 10 procent van de aandelen een belangrijke factor, maar zij heeft geen belangstelling voor het bedrijf. Dat ligt anders met zijn andere dochter, Marta (32) die hij kreeg bij een voormalige Inditex-werkneemster Flora Pérez. Met haar trouwde hij in 2001. Het is altijd de bedoeling van Ortega geweest dat deze Marta hem opvolgt en zij heeft ook al een aantal posities in het bedrijf bekleed. Maar of zij het ook bij Inditex voor het zeggen krijgt als haar vader overlijdt, hangt af hoe zijn aandelen worden verdeeld onder deze twee vrouwen.

Er is één groot verschil tussen de giganten Lowy en Ortega als het gaat om vastgoed. Is de laatste altijd een uitgesproken vastgoedman geweest, met zowel baanbrekende retailontwikkelingen en beleggingen, dat kan niet worden gezegd van Ortega. Inditex zal beslist vastgoed op de balans hebben en Ortega zal zijn aanzienlijk vermogen ongetwijfeld ook deels in vastgoed hebben belegd, maar Inditex zelf – en de daaronder vallende retailbrands – heeft er altijd voor gekozen de panden waarin de winkelketens zitten, te huren. Maar met een kleine 7000 winkels in bijna 90 landen is Inditex wel degelijk een serieuze vastgoedspeler. Want wat is een belegger of ontwikkelaar zonder een krachtige en gezonde hurende eindgebruiker?

Over de auteur
Ruud de Wit is voormalig hoofdredacteur van Vastgoedmarkt.

Deze column verscheen in Vastgoedmarkt van januari 2018

Ruud de Wit

Ruud de Wit

Voormalig hoofdredacteur Vastgoedmarkt

Ruud de Wit was tussen 2001 en januari 2011 hoofdredacteur van Vastgoedmarkt. Vanaf 1 januari 2011 is De Wit freelance journalist voor Vastgoedmarkt en schrijft hij een maandelijkse column. Daarnaast werkt hij, op ad hoc basis, voor een aantal vastgoedbedrijven als consultant.

Daarvoor was hij zeven jaar lid van het MT/hoofdredactie van de regionale krant Limburgs Dagblad. Hij was verder 15 jaar buitenlands correspondent voor de GPD-bladen en een groot aantal Nederlandse omroepen in Suriname, Zuid Afrika en Spanje/Portugal. De Wit studeerde Nederlandse Taal- en Letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam, is getrouwd en heeft drie kinderen.