Een filmpje gaat viraal op het internet. Een verlaten straatje in het Italiaanse bergstadje Siena waar burgers opgesloten zitten in hun huizen vanwege het coronavirus. ‘Viva la nostra Siena’ zingen ze, een bekend volksliedje, vanuit hun ramen. Even geen onderlinge haat en nijd, even geen strijd om een paardenrenwedstrijd, even geen druk gebaar in het verkeer. Iedereen is verbonden door het leed dat het virus aanricht.
In Nederland lijkt de situatie nog niet zo ernstig als in Italië. Het aantal besmettingen en dodelijke slachtoffers ligt bij ons nog een stuk lager en vooralsnog zijn er nog geen steden en dorpen afgesloten van de buitenwereld. Maar het ligt in de lijn der verwachtingen dat het die kant op gaat. Het aantal besmettingen neemt hard toe en van veel van die besmettingen is de bron niet meer te achterhalen. Zoveel mogelijk contacten vermijden, is dan het devies. Terecht adviseren het RIVM en het kabinet dan ook om zoveel mogelijk thuis te werken, grote evenementen af te gelasten en ouderen en zwakkeren zoveel mogelijk te vermijden.
Nederland op slot
De uitbraak van het coronavirus zal grote gevolgen hebben voor onze economie. Denk aan al die ondernemers die hun dagelijkse inkomsten missen. De gevolgen zijn nu al merkbaar. Je zal maar horeca-baas zijn, een reisbureau hebben of zzp’ er in de evenementenindustrie. Deze crisis raakt hen vooralsnog het hardst, en uiteindelijk zal het ons allen treffen. Terecht trekt de overheid nu de beurs om acute problemen te verhelpen. De beurzen staan al diep in het rood. Ook asset managers in de vastgoedsector houden de hand voorlopig op de knip. In de logistieke markt ontstaat vraaguitval door het stilvallen van de containeroverslag uit China. Een terugval in de kantooropname en met name de flexkantoren ligt voor de hand. En wat te denken van grote beurzen als de MIPIM en de Provada in eigen land. Juni is nog ver weg, maar uitstel wordt een steeds serieuzer scenario.
De economische ravage zal enorm zijn. Maar er is nog een veel grotere zorg: de medische capaciteit van dit land. Zelfs de meest nuchtere Nederlander weet intussen wel dat Covid-19 ‘niet zomaar een griepje’ is. Het is 10 tot 20 keer zo dodelijk als de normale griep. Een op de vijf patiënten moet opgenomen worden in het ziekenhuis. Daarvan belandt 10 procent op de intensive care. Kunnen de ziekenhuizen dit aan? In Italië worden patiënten boven de 70 al naar huis gestuurd. Voor hen is geen plek meer op de intensive care. Laat dat even op je inwerken. Mijn vader is 72. Wat als hij een hartaanval krijgt en te horen krijgt: sorry meneer, we hebben geen plek meer op de IC. Nederland moet er alles aan doen om zo’n scenario te vermijden.
Houd het hoofd koel
Is dat alles reden tot paniek? Integendeel. Paniek is de grote metgezel van een virus. In iedere zombie-film of serie (een zombie is een analogie voor een dodelijk virus) zijn meestal niet die trage monsters met rode ogen de grootste bedreiging, maar mensen onderling die elkaar uit achterdocht en afgunst de hersens in slaan. Houd het hoofd dus koel en gebruik je verstand. Iedere Nederlander heeft een eigen verantwoordelijkheid om verspreiding van het virus tegen te gaan. Denk niet: ik ben gezond, dus ik overleef het wel. Maar denk: ik moet er alles aan doen om verspreiding van het virus tegen te gaan. Dus vermijd even die sociale contacten, even geen feestjes, even geen borrels. Werk een tijdje thuis als dat kan. In thuiswerkland Nederland is dat echt geen nationale ramp.
Maar laten we vooral niet in paniek raken. De vorige crisis werd verergerd door een paniekreactie. Mensen stopten met consumeren, banken stopten met financieren, de overheid stopte met investeren. Dat kunnen we nu niet gebruiken. Een virus is een acute bedreiging voor de menselijke gezondheid, maar in wezen geen fundamentele bedreiging voor een economie. KLM is niet in een klap een slecht bedrijf geworden met een waardeloos management nu er tijdelijk niet naar China gevlogen wordt. Toch halveerde de beurswaarde. Hotels, kroegen en restaurants zijn niet plotseling minder waard geworden, ze hebben tijdelijk even geen klanten. Hetzelfde geldt voor de retailers. Die gaan het de komende periode hartstikke lastig krijgen als mensen thuisblijven, maar dit betekent niet dat zij op de lange termijn hun huur niet kunnen betalen. Hoogstens op de korte termijn. Daar heeft de maatschappij en dus ook de vastgoedwereld een verantwoordelijkheid. Stel die investering niet uit, accepteer die tijdelijke huurverlaging, denk mee aan een gezamenlijke oplossing bij een huurder die in de problemen komt.
Help elkaar
Vastgoed gaat over de lange termijn, terwijl dit virus een bedreiging vormt voor de korte termijn. Dus geef geen ruimte aan paniek en gebruik je verstand. Schuif de keiharde concurrentiestrijd even opzij en help elkaar waar het kan.
Met vingertjes wijzen heeft geen zin. Er is niemand schuldig aan het coronavirus. We zitten met elkaar in hetzelfde schuitje. Net als die uit het raam zingende Italianen. Het virus kunnen we niet meer voorkomen, het uitbreken van een economische crisis (nog) wel.
