In de abdij wordt al sinds 1884 het trappistenbier ‘La Trappe’ gebrouwen. Naar mijn bescheiden mening het lekkerste bier van Nederland. Maar laten we over smaak niet twisten, ik gun een ieder zijn of haar lokale favoriet. De trappistenmonniken willen u en mij in elk geval maar al te graag hun hemelse kunsten laten proeven. Speciaal daarvoor hebben zij een proeflokaal, een echte oase van rust. Nergens smaakt stilte beter dan hier. ‘Proef de stilte’, noemen ze dat bij La Trappe.
Lokaal leed
Loop ik diezelfde 1.860 meter in westelijke richting dan kom ik uit in de Pieter Vreedestraat, hartje centrum Tilburg. Hier tref je bijna dezelfde serene rust en stilte aan als bij Abdij Koningshoeven. Alleen was dit nu net niet de bedoeling. In korte tijd sloten hier twee iconen van de stad hun deuren. Eerst modezaak Gimbrere, opgericht in 1839 en daarmee het oudste familiebedrijf van de stad. Een paar weken later de overbuurman Rojami’s, eigendom van Roy Donders1), beter bekend als de ‘Stylist van het Zuiden’. Is dit het ultieme bewijs dat lokaal ondernemerschap definitief ter ziele is?
Vooral het vertrek van Gimbrere heeft mij eigenlijk verbaasd en verrast. Het was met recht een van de mooiste winkels in de stad. Uit de analyse zoals opgetekend in het Brabants Dagblad blijkt dat de eigenaren zelf geen plaats meer zien voor kwaliteit en service in (middel)grote binnensteden. Juist daarom verleggen zij hun strategie naar kleinere plaatsen en proberen het daar met fysieke winkels en persoonlijke aandacht. Dit geheel tegen het huidige trend in. Ik mag dat wel. En ik vermoed dat het nog gaat werken ook.
Echoput
Aan de plek kan het niet liggen, zou je zeggen. De buurman is Hudson’s Bay, twee jaar geleden ingetrokken in het voormalige pand van V&D. Op de laatste dagen dat alle restanten van de V&D voor een habbekrats in de uitverkoop gingen, kon je hier over de koppen lopen. Nee, de locatie is prima en consumenten weten deze echt wel te vinden. Toch is het er opnieuw stil. Ik vraag me oprecht af of dit goed gaat komen. Niet dat ik ooit de cijfers heb gezien; het is puur observatie. De keren dat ik er kom, kom ik zelden of nooit iemand tegen. Je hoort de stilte. Het lijkt wel een echoput. Mooie kans voor De Efteling om er een stadssprookjesbos van te maken, speelde door mijn gedachten. De put van Vrouw Holle staat er al.
Stilte doorbreken
Wie hier het beeld uithaalt dat het slecht gaat met de stad, heeft het mis. Er wordt juist volop geïnvesteerd. Wereldhave verbindt het Pieter Vreedeplein en de Emmapassage, beide eigendom van dit fonds. De Primark is in het najaar van 2018 in gebruik genomen en in de Spoorzone is een levendig en hip horeca- en ontmoetingsgebied ontstaan. Daarnaast wordt in de stad de clash der supermarkttitanen uitgevochten, nu behalve Albert Heijn ook Jumbo met een mega supermarkt (Food Markt) in de stad is neergestreken. Een voorbode van hoe het er straks bij u aan toe zal gaan?
Is dit vooruitgang? Ik zie daarnaast namelijk ook hoe discount wint. Niet alleen in Tilburg, ook bij u in de buurt. Vooruitgang gaat hand in hand met ‘veel voor weinig’, geproduceerd ergens ver bij van ons vandaan, ‘en masse’ ingekocht door ervaren rotten die onderhandelen tot op vier cijfers achter de komma. Dat heeft steeds minder te maken met lokaal ondernemerschap.
Kwaliteit, lokaal en sociaal
Wil ik dit? Niet echt en ik laat het steeds vaker aan mij voorbij gaan. Dan maar wat minder, maar in elk geval niet teveel concessies doen aan kwaliteit en lokale waarde. Dat dit ook niet nodig is, laten de brouwers van La Trappe zien. Daar staat lokale verbondenheid centraal. De internationale trappistencode schrijft namelijk voor dat het bier nergens anders dan binnen de muren van de abdij gebrouwen mag worden. Dit bovendien onder toezicht van de kloostergemeenschap. En de opbrengsten komen geheel ten goede aan het onderhoud van de abdij of worden besteed aan goede doelen. Ik bestel er nog één. Op en top genieten van sociaal en lokaal ondernemerschap. Het kan dus wel.
Door Maarten Donkers, hoofd Kennis en Sturing Rabobank
