Samenwerken, netwerken, (co-)financieren, faciliteren en versnellen zijn de belangrijkste ingrediënten van de ‘Overijsselse aanpak’, die volgens de provincie ook in Enschede zijn vruchten afwerpt. Gemeentelijk ontwikkelmanager Edwin Smits is het daar mee eens. “De provincie is bijvoorbeeld betrokken geweest bij de oprichting van het Platform Stedelijke Ontwikkeling Enschede (PSOE), een platform dat overheden en marktpartijen de kans biedt om op een strategisch niveau en in een vroeg stadium aan te slag te gaan met de kansen en uitdagingen die op de stad afkomen. De enorme woningbouwopgave, de energietransitie en de impact op de mobiliteit bijvoorbeeld. In Enschede vinden naast kleinere herontwikkelingen en inbreidingen vijf grote prioritaire gebiedsontwikkelingen plaats. Het gebiedsoverstijgende karakter van het PSOE helpt alle betrokken partijen om de grote lijnen scherp op het netvlies te houden, in relatie tot de gebiedsontwikkeling waar je zelf bij betrokken bent.”
"Het is voor Enschede enorm belangrijk om de doorstroming op de woningmarkt te bevorderen én om talenten vast te houden."”
Centrumkwadraat
In het geval van Smits is dat het Centrumkwadraat, waar via een combinatie van herontwikkeling, transformatie en nieuwbouw de komende jaren 1.200 nieuwe woningen moeten komen. “Vlakbij het station wordt het een hoogstedelijk gebied, waar straks niet alleen wordt gewoond maar ook gewerkt en gerecreëerd. In PSOE-verband is onlangs nog eens benadrukt hoe enorm belangrijk het voor Enschede is om de doorstroming op de woningmarkt te bevorderen én om talenten vast te houden. Denk aan studenten die na hun studie aan de Universiteit Twente of Hogeschool Saxion naar elders vertrekken, omdat ze hier geen geschikte woning kunnen vinden. Het Centrumkwadraat is een van de gebieden waar we die leemte heel goed kunnen invullen, maar dan moet je niet alleen geschikte woningen bieden maar ook zorgen voor banen, goede voorzieningen, levendigheid en een goede bereikbaarheid.”
Cromhoff
Binnen de gemeente heeft zijn collega Bertine Olthof als ontwikkelmanager gebiedsontwikkeling Cromhoff in haar portefeuille. “Rondom het voormalige Tubantia-terrein biedt de aanwezigheid van een groen hart van circa zeven hectare en fraai industrieel erfgoed de kans om heel andere woonmilieus te creëren, die een heel goede aanvulling zijn op wat er al is in Enschede. Binnen het ontwikkelkader dat samen met provincie en marktpartijen is ontwikkeld voor Cromhoff, is ruimte voor 400 à 500 woningen en allerlei voorzieningen op het gebied van cultuur, creatieve bedrijvigheid, horeca en andere kleinschalige voorzieningen. In het kader van het programma Ruimte, Wonen en Retail heeft de provincie drie miljoen euro uitgetrokken om het gebied nu al onderscheidend ten opzichte van andere gebieden in de stad op de kaart zetten, met als doel het aanjagen van de woningbouwopgave.”
Vliegwielfunctie
Behalve als aanjager, facilitator en versneller fungeert de provincie volgens Smits in het Centrumkwadraat ook als co-financier, door één miljoen euro beschikbaar te stellen voor de herinrichting van het stationsplein. “Net als de Woningbouwimpuls van drie miljoen euro hebben dergelijke investeringen zeker in de beginfase van gebiedsontwikkelingen een vliegwielfunctie, die marktpartijen vertrouwen geven en stimuleren om er ook voor te gaan.” Op mobiliteitsgebied leverde de provincie een bijdrage aan de fietssnelweg F35, die dwars door het Centrumkwadraat loopt. Smits: “Op allerlei fronten, ook via initiatieven als het Aanjaagteam Woningbouw Overijssel en de Woonkeuken, manifesteert de provincie zich als een belangrijke, onmisbare partner.” Olthof: “Gebiedsontwikkelingen als het Centrumkwadraat en Cromhoff zijn per definitie complex en vaak is er sprake van een onrendabele top. De provincie heb je echt nodig om ze van de grond te krijgen. Dat geldt zeker ook voor de hoge ambities op het gebied van het klimaat en duurzaamheid die we voor Cromhoff hebben geformuleerd.”
Energietransitie
De door Smits genoemde Woonkeuken is een door de provincie geïnitieerd podium waarop kennis wordt gedeeld en ontwikkeld over diverse aan wonen gerelateerde thema’s als modulair, circulair, klimaataddaptief en duurzaam bouwen. “Daarmee kunnen we ons voordeel doen bij gebiedsontwikkelingen maar ook in bestaande wijken,” benadrukt Smits. “Want vergeet niet dat Enschede een woonvoorraad heeft van 60.000 woningen, waarvan er heel veel tientallen tot zelfs meer dan honderd jaar oud zijn. Als het om de energietransitie gaat, hebben we ook bij die bestaande woningen nog een lange weg te gaan. Ook dat is een traject waarbij we in Overijssel heel nadrukkelijk samen met de provincie optrekken.”
"Je merkt aan alles dat we hetzelfde belang hebben als onze collega’s bij de provincie en daarbij samen optrekken."”
Als ontwikkelmanagers hebben Smits en Olthof veel te maken met wethouder Jeroen Diepemaat, die onder andere Wonen, Ruimtelijke Ontwikkeling Stadscampus & Binnenstad en Bedrijventerreinen in zijn portefeuille heeft. Olthof: “Ik hoor vaak van hem dat de contacten met de provincie heel goed zijn. Hij heeft bij wijze van spreken een directe verbinding met gedeputeerde Monique van Haaf van Wonen, Ruimte en Retail.” Smits: “Dat laagdrempelige en constructieve zie ik ook terug in onze contacten met onze collega’s bij de provincie. Je merkt aan alles dat we hetzelfde belang hebben en daarbij samen optrekken: Enschede nog mooier, completer en duurzamer maken, als een van de parels én een van de motoren van Overijssel.”
Over Enschede
Met ongeveer 160.000 inwoners is Enschede de grootste stad van Overijssel. Het is bovendien de enige stad in de provincie met een universiteit, de Universiteit Twente. Enschede maakt deel uit van de regio Twente en is aangesloten bij het Nederlands-Duits-samenwerkingsverband EUREGIO.
Dit artikel is gesponsord door de provincie Overijssel.
