Circulariteit is het nieuwe modewoord, ook binnen de bouw: in 2030 moet de Nederlandse bouweconomie voor minimaal vijftig procent circulair zijn, wat betekent dat de helft van alle gebruikte materialen en grondstoffen dan herbruikbaar is. 'Als nuchter maar ambitieus bouwbedrijf zijn we niet zo van de trends en hypes', weet De Boer. 'Modulair is circulair, hoor je vaak. Maar hoewel we ook toen al bijzonder duurzame projecten realiseerden, was dat zeven jaar geleden voor ons niet de belangrijkste reden om modulair bouwen te omarmen. Samen met Schouten Techniek kocht ons moederbedrijf Ballast Nedam in 2012 Ursem Modulaire Bouwsystemen. Modulair bouwen werd in de eerste plaats gezien als een mogelijkheid om slimmer en efficiënter te bouwen. Dat het ook meer circulair is, is mooi meegenomen, nu circulariteit steeds belangrijker wordt en wij er al veel ervaring mee hebben opgedaan.'
Bij grotere projecten met een substantieel aantal van dezelfde hotelkamers, studentenunits of appartementen is modulair bouwen snel een optie”
3D-ontwerpproces
Met BIM als verbindende en ondersteunende factor hebben Ursem Modulaire Bouwsystemen, Schouten Techniek en Heddes Bouw & Ontwikkeling modulair bouwen bijkans tot kunst verheven. Maar dan wel een zeer efficiënte en duurzame kunst, verzekert De Boer. 'Dankzij een gestandaardiseerd 3D-ontwerpproces met vaste partijen, kunnen de afzonderlijke onderdelen van gebouwen, maar ook van keukens en badkamers, snel en op grote schaal worden geproduceerd in de fabriek. Dat scheelt niet alleen tijd en faalkosten, maar ook veel afval. Als een soort Lego-blokjes worden de prefab onderdelen naar de bouwplaats getransporteerd en daar razendsnel in elkaar gezet. Eén van de circulaire aspecten is dat ze net zo snel ook weer kunnen worden gedemonteerd en een tweede leven kunnen krijgen.'
De Boer benadrukt dat Heddes per ‘bouwvraagstuk’ bekijkt of modulair bouwen haalbaar is als bouwsysteem. 'Er zullen altijd projecten blijven waarvoor het niet de beste oplossing is, zoals een rond gebouw met twintig verschillende woningtypes. Het aantal en de schaal spelen een rol: bij grotere projecten met een substantieel aantal van dezelfde hotelkamers, studentenunits of appartementen is modulair bouwen snel een optie. Onze ambitie is dat 20 à 25 procent van onze omzet op termijn wordt gerealiseerd door ons ‘Team Modulair’, zoals we het integrale team noemen.'
Toegevoegde waarde
Modulair bouwen sluit volgens De Boer goed aan bij de andere eigenschappen die kenmerkend zijn voor de aanpak van Heddes: integraal maar ook deskundig en creatief en als het even kan vanaf de initiatieffase. 'Onze toegevoegde waarde komt het best tot zijn recht bij spraakmakende, toonaangevende design & build-projecten. In het centrum van grote steden bijvoorbeeld, waar je per definitie een kleine bouwplot hebt. Dat vergt een goed doordacht logistiek plan, waar modulair bouwen bijna altijd deel van uitmaakt.'
Dat bijvoorbeeld woningcorporaties en beleggers de voordelen van modulair bouwen (en daarmee Heddes) hebben ontdekt, kan volgens De Boer niet los worden gezien van het gebrek aan vakmensen en, in het verlengde daarvan, de stijgende bouwkosten. 'Modulair bouwen stelt ons in staat de gevraagde kwaliteit en snelheid te leveren voor een even scherpe als realistische prijs. Vlak ook de tijdwinst niet uit: als een nieuw hotel met vijfhonderd kamers een half jaar eerder open kan omdat wij zo snel en goed hebben gebouwd, zijn daar serieuze inkomsten mee gemoeid. In het licht van de enorme woningbouwopgave in Nederland, geldt ook voor nieuwe woningen: hoe sneller, hoe beter. Met dien verstande dat met dank aan het gestandaardiseerde ontwerp- en bouwproces uiteraard niet wordt getornd aan de kwaliteit.'
Zien is geloven
Naar de zin van De Boer is modulair bouwen nu nog teveel een niche. 'Het is een kwestie van ‘zien is geloven’. Klanten neem ik vaak mee naar projecten als hotel Yotel in Amsterdam-Noord. Of het hoogste modulaire project van Nederland, een gebouw met 361 studentenwoningen aan de Laan van Spartaan in Amsterdam. Zonder uitzondering zijn de reacties altijd hetzelfde: wat een duurzaamheid, wat een kwaliteit! En: je had gelijk, dit is de toekomst.'
Dit artikel is tot gekomen in samenwerking met Heddes Bouw & Ontwikkeling.
