Begrijpelijk dan ook dat wie beschikt over gevoelige informatie – staatsgeheimen, succesvolle recepten en formules voor baanbrekende innovaties – daar uiterst zorgvuldig op past. Maar wie al te geheimzinnig doet over, en krampachtig omgaat met, ‘gewone’ informatie, maakt zich al gauw mikpunt van verwondering, ja, soms zelfs van spot en hoon. Iets dergelijks kwam in mij op toen ik actuele marktrapporten via internet probeerde op te vragen bij een aantal landelijke organisaties. Ik wilde iets weten over BAR en NAR en aanverwante vastgoedmarktgegevens. Nog niet zo lang geleden openden de grote makelaarskantoren gastvrij hun schatkamers aan actuele research-gegevens voor wie daar belang in stelde. Maar nu? Argwaan en terughoudendheid troef. Wie klopt er aan de deur van onze data-pakhuizen? Wie wil wat weten? En waarom dan wel?
Angstzweet
Het lijkt wel of het angstzweet de bestuurders, ceo’s en onderzoekers over de rug loopt. Stel je voor dat men iets ontdekt dat beter verborgen had kunnen blijven? Of onbedoeld gouden tips weggeeft? En dus wordt de weg die de belangstellende vastgoedprofessional wil afleggen, versperd met spijkermatten, voetangels en klemmen. Vaak moet een doopceel en VOG worden overgelegd in ruil voor de gevraagde inlichtingen. Irisscan, vingerafdruk en pincode worden nog net niet gevraagd. Voor wetenschap en onderwijs geldt gelukkig nog wel een uitzondering. Maar dat moet dan wel ondubbelzinnig en onbetwistbaar worden duidelijk gemaakt.
Vastgoedindex
Het blijft vreemd. Nog niet zo lang geleden werden cijfers en rapporten gewoon beschikbaar gesteld, zonder obstakels. Ik noem de publicaties van de vastgoedindex als positief voorbeeld. Maar nu de stichting ROZ Vastgoedindex opgeheven wordt, is het maar de vraag of de totaalrendementen van Nederlands vastgoed zonder slag of stoot publiek worden gemaakt, terwijl we dit toch vanaf 1995 gewoon waren. We waren er zelfs trots op. Werd er nu zulke gevoelige informatie prijsgegeven? Zouden ons vijandig gezinde regimes en terreurgroepen met deze gegevens onze samenleving ernstig kunnen ontwrichten? Is het verstrekken van actuele gegevens nou echt zo bezwaarlijk? Hopelijk gaat de Inrev, die bezig is een vastgoedindex op te zetten, een ruimhartiger publicatiebeleid voeren.
Luid bezongen transparantie
Of dit afschermen van generieke gegevens de luid bezongen transparantie van de Nederlandse vastgoedsector ten goede komt, betwijfel ik ten zeerste. De Nederlandse vastgoedsector is, zoals alle vastgoedprofessionals dagelijks ervaren, helemaal niet zo transparant als wel eens beweerd wordt. Toegegeven, er wordt geld geïnvesteerd om onderzoekers hun werk te laten doen. Detailinformatie gratis weggeven is misschien wat te veel gevraagd. Maar wat meer openheid kan (ook het imago van) de vastgoedmarkt alleen maar ten goede komen.
Niet te benauwd
Ik vraag mij dan ook af of het afschermen niet de laatste stuiptrekkingen van een verouderd verdienmodel zijn. Cijfers vergaren, valideren en optellen is een ondergeschikt deel van de vastgoedpuzzel geworden. Met methodologisch verantwoorde ‘big data-analyse’ maak je het verschil, zowel voor investeringsbeslissingen als waarderingen. Hoe het ook kan, laat de Syntrus Achmea Outlook 2019-2021 zien. Gewoon via Google te benaderen. Het is de moeite waard. Cijfers en analyses van de vastgoedmarkt worden op heldere wijze gepresenteerd. Geen data-kramp te bekennen. Een rapport dat uitnodigt tot lezen en overdenken van standpunten. Zowel voor professionals, studenten als overige geïnteresseerden. Een compliment waard.
Kom op, dames en heren top-beslissers, niet zo benauwd zijn. Als kennis macht is, kun je ook laten zien hoe sterk je bent.
Over de auteur
Tom Berkhout is hoogleraar Nyenrode Real Estate
