Vastgoedmarkt Toen

Vastgoedmarkt Toen
Vastgoedmarkt Toen

Vastgoedmarkt verschijnt sinds 1974. In deze rubriek kijken wij maandelijks terug op transacties en ontwikkelingen die sinds die tijd zijn gemeld.

Mei 1981

De Mavob, projectontwikkelingsdochter van het bouwconcern HBG, gaat het Wyers-complex aan de NZ Voorburgwal in Amsterdam herontwikkelen tot een hotel dat wordt gehuurd door Holiday Inn. Het krijgt 260 kamers en er komen mogelijk enige woningen bij. De totale investering zal tussen de 50 miljoen en 60 miljoen gulden liggen. HBG verwierf het complex enkele jaren geleden van de gelijknamige woningtextiel-groothandel voor 7 miljoen gulden. Architect is G. de Klerk, die ook het vlakbij gelegen Sonesta-hotel ontwierp.

Het door Nederlandse professionele beleggers (instituten en al dan niet genoteerde vastgoedfondsen) verworven onroerendgoedbezit in het buitenland vertegenwoordigt een totale verkrijgingswaarde van zeker 6,5 miljard gulden. De actuele marktwaarde is hoger. Daarnaast zijn er bij dezelfde groep plannen in voorbereiding in het buitenland die, wanneer zij alle gerealiseerd zouden worden, ook nog eens zo'n 6 miljard gulden vergen. Dit blijkt uit onderzoek van Vastgoedmarkt. Vier jaar geleden deed Vastgoedmarkt een soortgelijk onderzoek en in vergelijking daarmee is er sprake van een stijging van het investeringsvolume met 40 procent. Een globale regionale onderverdeling van de definitieve acquisities van 6,5 miljard gulden wijst uit dat hiervan 3,3 miljard gulden betrekking heeft op Noord-Amerika (in hoofdzaak de VS), 1,1 miljard gulden op België, 1 miljard gulden op Duitsland en eenzelfde bedrag op Frankrijk en ten slotte 100 miljoen gulden op Groot-Brittannië.

Buitenlandse vastgoedbeleggers hebben in Nederland onroerend goed in portefeuille tot een totaal van circa 1 miljard gulden. Hiervan heeft 80 procent betrekking op kantoren, winkels en bedrijfsruimten en de rest op woningen. Dit blijkt eveneens uit onderzoek van Vastgoedmarkt. Britse investeerders zijn dominant bij de commerciële objecten, bij woningen gaat het om een enkele Duitse institutionele belegger. Begin jaren zeventig hadden volgens hetzelfde onderzoek Britse beleggers alleen al voor 1,5 miljard gulden Nederlands commercieel vastgoed in bezit, maar dat daalde toen door de financiële crisis tot 500 miljoen gulden. Inmiddels is er dus weer van stijging sprake.

De voorgenomen ontwikkeling van 240 vrijesectorwoningen door de combinatie Pan Eurohome Nederland/Centraal Beheer in Heveadorp bij Oosterbeek gaat niet door. De provincie wil toestemming geven voor de bouw van 150 vrijesectorwoningen en 80 premie- en woningwetwoningen. Daardoor wordt de grondprijs van 25 miljoen gulden die de ontwikkelaars zouden betalen onhaalbaar. Heveadorp is eigendom van de bandenfabriek Vredestein.

Mei 1991

Het Bedrijfspensioenfonds voor de Bouwnijverheid wil volgend jaar starten met de bouw van de voor verhuur bestemde Blaak Office Tower aan de Blaak in Rotterdam tussen de Robeco-toren en het Schielandhuis. Het krijgt een vloeroppervlakte van 30.000 m2, architect is het Amerikaanse bureau Jahn. De investering in het 27 verdiepingen tellende gebouw, dat op eigen grond komt te staan, zal even boven de 100 miljoen gulden liggen.

Ahold heeft met de gemeente Zaanstad overeenstemming bereikt over de verwerving van 31 ha grond op het bedrijventerrein Westerspoor Zuid. Daar wil het concern een centraal distributiemagazijn, de Marvelo-fabriek en de centrale slagerij onderbrengen. In totaal wordt circa 100.000 m2 voeroppervlakte gerealiseerd. De grondprijs is, na schone oplevering aan de gemeente van de huidige Marvelo-locatie aan de Oostzijde in Zaanstad, per saldo 31 miljoen gulden, ofwel 100 gulden per m2. In totaal investeert Ahold in het gehele nieuwe complex 100 miljoen gulden.

Het ABP heeft overeenstemming bereikt met de NV Luchthaven Schiphol voor het verstrekken van een financial lease van 150 miljoen gulden op het te bouwen kantorencomplex van 40.000 m2 op de plaats van het Aviodome. Het bestaat uit twee gebouwen: een van 12.000 m2 en een van 28.000 m2. Het huurniveau in het nieuwe complex komt rond de 400 gulden per m2 te liggen. MBO treedt als ontwikkelaar op. De luchthaven koopt voor rond 16 miljoen gulden het huidige eigen Transavia-kantoor dat 4.500 m2 groot is. Ook dit zal worden verhuurd. Transavia wordt geadviseerd door Richard Ellis.

Het DSM-concern is in Sittard begonnen met de bouw van een tweede hoofdkantoorgebouw direct naast het in aanbouw zijnde eerste complex. De gebouwen worden bruto respectievelijk 12.500 m2 en 19.000 m2 groot en de totale investering bedraagt circa 100 miljoen gulden. DSM houdt het geheel in eigendom. De bouw wordt uitgevoerd door Keulen-IBC Bouwgroep.

ABN Amro wil het kantorennet meer integreren en teruggaan van 1.470 vestigingen nu naar even boven de 1.000 in 1994. Alleen op de huisvestings- en daarmee verwante kosten verwacht de bank zo’n 200 miljoen gulden per jaar te besparen.

Mei 2001

Warehouses De Pauw Nederland (WDP) heeft voor 40 miljoen gulden het bedrijfscomplex van Hazeldonk Immobilien Keulen in Hazeldonk op de grens van Nederland en België gekocht. Het Duitse bedrijf huurt het complex, bestaande uit 37.500 m2 bedrijfs- en 1.000 m2 kantoorruimte voor 3,86 miljoen gulden per jaar. Het bruto- aanvangsrendement komt daarmee op bijna 10 procent. V&H Vastgoed trad op namens verkoper/huurder.

Het internationaal beleggende aan de beurs genoteerde vastgoedfonds VIB (Vastgoedfonds Institutionele Beleggers) dat definitief is samengegaan met Winkel Beleggingen Nederland (WBN), het gespecialiseerde winkelfonds van het ABP, heet voortaan Corio. De gemeenschappelijke portefeuille is zo’n 2,7 miljard euro groot. Daarvan 1.443 miljoen euro winkels, 957 miljoen euro kantoren, 176 miljoen euro bedrijfsruimten en 129 miljoen euro woningen. Van de portefeuille is 60 procent afkomstig van het internationaal beleggende VIB. WBN belegde uitsluitend in Nederland, maar het is de bedoeling internationaal fors uit te breiden. Gestreefd wordt naar een omvang van 5 miljard tot zes miljard euro, te bereiken binnen enkele jaren.

De Amerikaanse vastgoedonderneming Silverstein Properties kocht voor 3,22 miljard dollar het World Trade Center in New York van de Port of New York Authority and New Jersey die het complex begin jaren zeventig ontwikkelde. Het bevat iets meer dan 1 miljoen m2 vloeroppervlakte, in hoofdzaak kantoren, maar ook maken 35.000 m2 winkels en een Mariott Hotel deel uit van het complex. Lokale analisten vinden de prijs aan de hoge kant. (Vijf maanden later werd het WTC vernietigd bij een grote aanslag, DR.)

ING Vastgoed begint na de zomervakantie met de bouw van het grote winkelcentrum Zlote Tarasy naast het centraal station in de Poolse hoofdstad Warschau. Het omvat 60.000 m2 winkels, 28.000 m2 kantoor, een hotel met 350 kamers en een parkeergarage voor 1.400 auto's. De totale investering ligt omgerekend op een fractie boven de 1 miljard gulden waarvan ruim 800 miljoen gulden voor het beleggingsdeel. ING houdt de helft in eigen portefeuille; over de andere helft wordt onderhandeld met een Europees vastgoedfonds.

Een door het Duitse Bankhaus Wölbern geïnitieerd vastgoedfonds heeft voor 52 miljoen gulden het kantoorgebouw Rainbow Offices aan de Arenaboulevard 61-75 in Amsterdam-Zuidoost gekocht. Het gebouw dat een vloeroppervlakte van 10.400 m2 heeft, is geheel verhuurd. Het bruto-aanvangsrendement bedraagt 7 procent. Stephan Makelaars adviseerde Wölbern.

Mei 2011

Vanaf nu start Vastgoedmarkt met de publicatie van de rubriek 'Vastgoedmarkt Toen'. Deze wordt samengesteld door Dirk Rompelman, in 1974 oprichter en tot in 1996 hoofdredacteur en vanaf 1996 tot heden (mei 2018) medewerker/adviseur van dit tijdschrift. Vanaf heden worden uit elke editie belangrijke en/of interessante transacties en andere ontwikkelingen met intervallen van tien jaar over dezelfde maand weergegeven. Begonnen wordt met de maand mei 1974 (datum van verschijnen van de eerste editie van het blad), mei 1984, mei 1994 en mei 2004.

Het Duitse vastgoedfonds Deka Immobilien heeft voor 22 miljoen euro op sale-and-lease-backbasis het distributiecentrum van DSV Solutions gekocht aan de Tradeboulevard 4 op het bedrijventerrein Moerdijk. Het gaat om 54.300 m2 logistieke ruimten en 2.000 m2 kantoor. Het huurcontract heeft een looptijd van vijftien jaar. Cushman & Wakefield adviseerde Deka.

De beursgenoteerde vastgoedfondsen Nieuwe Steen Investments NSI en VastNed Offices en Industrial fuseren via een aandelenruil en gaan door onder de naam NSI. Er ontstaat een portefeuille van 2,4 miljard euro waarvan 70 procent kantoren, 20 procent winkels en 10 procent logistieke ruimten. Het gaat in totaal om 300 objecten. Van de 2,4 miljard euro is 1,35 miljard euro afkomstig van NSI en 1,05 miljard van VastNed O/I.

PostNL, het afgesplitste postbedrijf van TNT, investeert de komende jaren 240 miljoen euro in 17 nieuwe distributiecentra. Dit is door de directie medegedeeld op een analistenbijeenkomst. Het is nog niet bekend of PostNL de centra in eigendom wil houden of ze zal verkopen aan beleggers. De focus komt in de komende jaren méér te liggen op de bezorging van pakketten. Met meer distributiepunten kunnen dan in de toekomst bestellingen die tot 12.00 uur ’s nachts gedaan worden, de volgende dag nog bezorgd worden.

Redevco, het besloten vastgoedfonds van de familie Brenninkmeijer, heeft voor omgerekend 35 miljoen euro het 5.000 m2 grote winkelcentrum aan Commercial Road 56-76 in de Britse stad Bournemouth gekocht. Verkoper was een particuliere Ierse belegger. Het centrum ligt op een A1-locatie, pal tegenover Marks & Spencer, en is geheel verhuurd. Jones Lang LaSalle adviseerde Redevco.

AIK (APO Immobilien Investment Gesllschaft) heeft voor 9,6 miljoen euro het kantoorgebouw Rosarium in Den Haag gekocht. Het staat op het kruispunt van de Jan van Nassaustraat, de Wassenaarseweg en het Jozef Israëlsplein. Het is 3.800 m2 groot en verhuurd aan de Rijksgebouwendienst. Bij het gebouw behoren 36 parkeerplaatsen. AIK werd begeleid door NL Real Estate - Knight Frank.

Deze aflevering van deze rubriek verscheen in Vastgoedmarkt van mei 2018.